Schaduwbeeld

Wat bepaalt de identiteit of karakteristieke waarden van een plek? Vaak is het onbewust en intuïtief hoe je een plek of gebouw beleeft. Alsof je door je oogharen naar de plek kijkt en het silhouet als uitgangpunt neemt voor het onderzoek. Zo voel je het verhaal van die identiteit aan. In de Bijsluiter benoemen we deze ingrediënten en met deze verhaalelementen zijn we gaan ontwerpen. Daarbij werken we natuurlijk naast zachte waardes, ook vanuit harde waardes. Zoals een bouwkundige inventarisatie, die onderbouwt of het gebouw behouden of gesloopt moet worden.

 

Wensen vanuit het dorp
In het ontwerp zoeken we verbinding en verankering in de omgeving. Een ingreep die waarde toevoegt voor de omgeving en voor het dorp. We stellen een verbinding voor met het voorplein van de kerk en de jeux des boules baan. Door deze plekken met elkaar te verbinden en flora en fauna toe te voegen, versterkt het de biodiversiteit en ontstaat er een nieuwe route waardoor de bestaande plekken nieuwe betekenis krijgen. We namen gesprekken op aan de dorpstafel en verzamelden de wensen. De nieuwe verbinding levert een wandelroute op en creëert zo de mogelijkheid voor een ommetje in het dorp. Langs de wandelroute zijn verschillende soorten bomen en struiken met plukfruit.

Wonen en collectief programma
We maken een woonprogramma met vier woningen geschikt voor senioren om zo de doorstroom te bevorderen. Aantrekkelijke, lichte en energie neutrale woningen. De woningen hebben een fijn formaat. De grote puien kunnen open met een schuifdeur om frisse buitenlucht en vogelgeluiden binnen te brengen. De prachtige hoge ramen zorgen voor veel lichtinval. Het ‘voorhuis’ zetten we in als huiskamer voor het dorp. Een plek om te ontmoeten, voor een buurtbieb, als medicijn afhaalpunt of als expositieruimte. De dorpstuin nodigt uit om in af te spreken, te spelen of te tuinieren. Verscholen in het gras staan de elektrische deelauto’s: ook een wens vanuit het dorp voor ouderen om gemakkelijk boodschappen te kunnen doen.

Overal weelderig groen
De traditionele tuin maakt plaats voor een ecologisch landschap en gemeenschappelijke dorpstuin. De terrassen van de vier woningen liggen direct aan het groen. De schaduwen van de takken creëren een schaduwspel op de gevels. Wonen in het groen heeft een bewezen ontspannend effect en draagt bij aan gezond ouder worden. Zo ontstaat er een nieuwe, gemengde en diverse groene ader in het centrum van het dorp. De verdunning van de bomen en het toevoegen van nieuwe flora en fauna in het bestaande monotone landschap creëert een nieuw ecosysteem en vergroot de biodiversiteit.

Materiaalgebruik en details
De inspiratie voor volume, geleding in de gevel, vlakverdeling en materiaalgebruik zetten we in op een manier die past bij deze tijd en het nieuwe programma. We werken met rode baksteen en aluminium kozijnen. Bestaande elementen passen we op een nieuwe manier toe. Door je oogharen herken je het silhouet van wat er was en kijk je beter, dan zie wat het nu is.

Ligging
OSB de Huifkar heeft een centrale ligging in het dorp en is een belangrijk verzamelpunt voor gemeenschappelijke activiteiten. Ondanks dat het kavel niet bijzonder groot is, geeft de positie van het gebouw een duidelijke ruimtelijke en programmatische indeling van de plek. Met de woningen achterin die langzaam overlopen in de gemeenschappelijke tuin.

Collectieve mobiliteit
Door goed naar de vraag vanuit het dorp en de dorpenvisie 2020 te luisteren, realiseren we parkeergelegenheid voor gemeenschappelijke dorpsauto’s en of elektrische fietsen. De auto’s en e-bikes worden door de bewoners van het dorp aangekocht en zijn door iedereen te gebruiken. Dit coöperatief model volgens het mobiliteitsprincipe van DEEL maakt het zonder winstoogmerk betaalbaar en makkelijk om gezamenlijk vervoer te delen.

Dorpshuiskamer verbindt generaties
De dorpshuiskamer met collectieve voorzieningen nodigt de buurtbewoners uit om elkaar te ontmoeten. Het gebouw vervult twee belangrijke behoeftes: enerzijds is er behoefte aan doorstroom voor ouderen, anderzijds is er behoefte aan woningen voor starters en gezinnen. Kwalitatief wonen voor ouderen in het hart van Woltersum betekent dat de ouderen vitaal betrokken blijven bij de dorsgemeenschap en hun sociale vangnet kunnen behouden en versterken, maar ook het contact met de buren en een levensloop bestendigheid van de woning dragen bij aan deze kwaliteiten van leven.

Locatie
Woltersum
Opdrachtgever
Architectuur Manifestatie GRAS
Jaar
2022
Status
Opgeleverd
Team
Dianne Maas Flim, David Tol, Martijn Woldring, Lotte Kruijshoop, Denise Oost, Sanne Beishuizen
Visualisatie
Marlon Regien
Fotografie
Harry de Cock

Kijken door je oogharen

Wat bepaalt de identiteit of karakteristieke waarden van een plek? Vaak is het onbewust en intuïtief hoe je een plek of gebouw beleeft. Alsof je door je oogharen naar de plek kijkt en het silhoutte als uitgangpunt neemt voor het onderzoek. Vanuit dit perspectief hebben wij gekeken naar het thema identiteit. In de bijlsuiter worden deze ingredienten benoemd en omschreven en met deze elementen zijn we gaan ontwerpen.

De plek voor het dorp

In het ontwerp zoeken we verbinding en verankering in de omgeving. Geen ontwerp op de postzegel van de kavel maar een ingreep die waarde toevoegt voor de omgeving en nieuwe plekken oplevert voor het dorp.

Collectief programma

We maken een woonprogramma met vier woningen geschikt voor senioren om zo de doorstroom in het dorp te bevorderen. Aantrekkelijke en energie neutrale woningen. Het ‘voorhuis’ zetten we in als huiskamer voor het dorp. Een plek om te ontmoeten, voor een buurtbieb, een medicijn afhaalpunt of als expositieruimte. De dorpstuin nodigt uit om te ontmoeten, spelen en te tuinieren. Verscholen in het gras staan de elektrische deel-auto’s.

De traditionele tuin maakt plaats voor een ecologisch landschap.

Materiaalgebruik

Met de karakteristieke elementen ontwerpen we een nieuw gebouw van deze tijd. De inspiratie voor volume, geleding in de gevel, vlakverdeling en materiaalgebruik zetten we in op een manier die past bij deze tijd en het nieuwe programma. We werken met rode baksteen en aluminium kozijnen. Bestaande elementen passen we op een nieuwe manier toe. Door je oogharen herken je het silhoute van wat er was en kijk je goed dan zie wat het nu is.

 “We zetten in op specifieke kwaliteiten: zoals de centrale ligging maakt het dat de ouderen een onderdeel van het dorp blijven en hun sociale vangnet kunnen behouden.”

De school van Woltersum

De school is gebouwd in 1950 en is ontworpen door G. Sijbolts, de gemeentearchitect. Het volume is geïnspireerd op een boerderij met een voorhuis en een schuur met sterke maar sobere detailering. In het hoofdvolume bevinden zich drie klaslokalen met grote vensters die bijdragen aan het karakteristieke gevelbeeld. Aan de achterzijde hebben in de loop van de jaren diverse uitbreidingen plaatsgevonden. Het gebouw heeft in het bestemmingsplan de erfgoedstatus: karakteristiek gebouw.
De school ligt centraal op de wierde naast de kerk. De groene kwaliteit van het dorp is op deze plek goed beleefbaar. Hoge bomen flankeren de achterzijde van het gebouw. Het groen voelt als een klein bos waarin de olifantenpaadjes laten zien dat er veel gespeeld wordt. Een groot klimtoestel vormt het centrale punt van het speelplein aan de voorzijde.De landschappelijke kwaliteiten van de wierde worden gekenmerkt door de randen van de wierde maar ook door de open groene ruimtes op de wierde.
De school bevindt zich aan het kerkpad. Een doorgaande verbinding voor fietsers en voetgangers. Echter voor auto’s doodlopend. Hierdoor ontstaat er een autoluwe situatie die bijdraagt aan de groene beleving van deze plek.
Het deel van de wierde waarop de school zich bevindt is een archeologisch rijksmonument.